|
|
Raport o sytuacji polskich rodzin5.3.4. Wpływ programu telewizyjnego na kondycję moralną rodzinyNadawca publiczny jest zobowiązany zapisem ustawy o radiofonii i telewizji "służyć umacnianiu rodziny" (art. 21, pkt. 7). Nadawcy koncesjonowani nie mają żadnych tego rodzaju zobowiązań poza ogólnymi zasadami, iż nadawane przez nich audycje nie mogą propagować "postaw i poglądów sprzecznych z moralnością i dobrem społecznym" (art. 18, ust. 1) oraz powinny "respektować chrześcijański system wartości" (art. 18, ust. 2). Dotychczas jednak ani nadawcy, ani organy państwa nie respektują tych przepisów, a w razie protestów sugerują opinii publicznej zagrożenie cenzurą. Wpraktyce zarówno nadawcy publiczni, jak i komercyjni nadają wiele programów, które deformują obraz rodziny i służą osłabieniu rodzinnych więzi, co w zasadzie pozostaje całkowicie bezkarne. Na podstawie reakcji opinii publicznej (listy do redakcji, telefony, itp.) można skonstatować, że najczęściej powtarzają się wyrazy oburzenia i dezaprobaty dla: 1) programów uderzających w godność człowieka, przyzwoitość, dobre obyczaje, kulturę narodową, 2) programów obrażających przekonania religijne, 3) programów promujących jako "jedynie słuszną" absolutną wolność od wszystkiego i od wszystkich, 4) programów prezentujących patologie społeczne w celu zaspokajania najniższych instynktów człowieka, 5) braku programów przedstawiających pozytywnie życie rodzinne, społeczne i narodowe, 6) programów dla najmłodszych obfitujących w przemoc, niszczących pozytywne wzorce dziewczęce i chłopięce. Relatywizowanie wyników pracy wychowawczej rodziny, Kościoła i szkoły jest prowadzone w mediach elektronicznych w programach dozwolonych od najwcześniejszego wieku dziecięcego. Swoją wizję tego, kim warto być, telewizja daje już najmłodszym widzom poprzez niektóre filmy animowane. Maluchom serwuje się obraz człowieka wszechwładnego dzięki wymyślnej broni i technikom walki. Jeden z bohaterów kreskówki uczy dzieci mądrości życiowej: "Jeśli nie możesz go pokonać - to go kup". Niezniszczalny bohater (rozerwany na kawałki nadal działa) jest władcą absolutnym, któremu każdy ma służyć, osobnikiem próżnym, lekceważącym prawo i jego przedstawicieli. Bohaterzy kreskówek zabijają bez litości, wymyślnie niszczą wroga, zachowują się brutalnie i ordynarnie. Dziewczęta walczą i zachowują się jak chłopcy. W niektórych kreskówkach okrucieństwo staje się elementem dominującym, a ewentualną refleksję dziecka zabija hałas. W ten sposób łamany jest ustawowy zakaz propagowania postaw i poglądów sprzecznych z zasadami moralnymi i dobrem społecznym. 5.3.5. Internet Internet, który pomaga całemu światu komunikować się bezpośrednio, a każdemu użytkownikowi korzystać z dóbr światowej kultury, również bywa wykorzystywany do upowszechniania treści sprzecznych z moralnością i dobrem społecznym. Niektóre firmy komputerowe w Polsce udostępniają bezpłatne serwery z dostępem do pornografii dla dowolnych odbiorców, także z ofert nadawców zagranicznych. Problem ten dyskutowany jest szeroko w wielu krajach i trudny do rozwiązania, ale w niedługim czasie wszyscy zainteresowani będą zapewne zmuszeni podjąć kroki chroniące dzieci przed niepożądanymi obrazami. Podjęła go niedawno Rada Europy. 5.3.6. Media a prawo Konieczne wydają się regulacje prawa karnego przewidujące sankcje za produkowanie i rozpowszechnianie publikacji o charakterze pornograficznym oraz regulacje ograniczające emisje programów prezentujących sceny gwałtu i przemocy przez ustalenie zakazu ich emisji do określonej godziny, np. do 22.00 lub 23.00. Uchwalony już Kodeks karny, który zacznie obowiązywać od 1 września 1998 roku, w artykule 202 przewiduje kary za rozpowszechnianie pism, druków, fotografii lub innych przedmiotów mających charakter pornograficzny, a także za sporządzanie, przechowywanie, przenoszenie i przewożenie takich przedmiotów w celu rozpowszechniania. Praktyka ścigania sprawców tych przestępstw jest nieprawidłowa, gdyż sprowadza się do powoływania biegłych mających ocenić pornograficzny charakter publikacji, co prowadzi do częstego umarzania spraw po uzyskaniu opinii biegłych, wykluczających pornograficzny charakter tychże publikacji. Odpowiedzialność ponosi się jedynie za eksponowanie treści pornograficznych wbrew woli ich odbiorcy. W społeczeństwach o dużej tradycji poszanowania wolności istnieją specjalne ustawy chroniące moralność społeczeństwa. Ustawy te i zapadłe na ich podstawie wyroki były niejednokrotnie kwestionowane przez Komisję i Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu. Jednak organy te uznają prawo każdego państwa do ograniczenia swobody wypowiedzi generalnie gwarantowanej w art. 10 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, jeśli jest to niezbędne w demokratycznym społeczeństwie dla ochrony moralności publicznej. Ograniczenie emisji programów telewizyjnych ze scenami przemocy i brutalności do określonych godzin jest stosowane w szeregu krajach i zalecane przez organy Rady Europy. | ||
© Departament Spraw Rodziny |